พระราชพิธีพืชมงคล จรดพระนังคัลแรกนาขวัญ กรุงเทพฯ

พระราชพิธีพืชมงคล จรดพระนังคัลแรกนาขวัญ
พระราชพิธีพืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ทำเพื่อความเป็น สิริมงคลแก่พืชพันธุ์ธัญญาหาร และเพื่อเป็นการบำรุงขวัญ เกษตรกรไทย โดยพระราชพิธีพืชมงคลเป็นพิธีสงฆ์ พระราชพิธี จรดพระนังคัลแรกนาขวัญ เป็นพิธีพราหมณ์ แต่มีจุดประสงค์อย่าง เดียวกัน พระราชพิธีนี้กระทำต่อเนื่องกัน จึงเรียกว่า "พระราชพิธี พืชมงคลจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ"

พระราชพิธีพืชมงคล เริ่มมีในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ จอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ส่วนพระราช พิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ หรือเรียกสามัญว่า "พิธีแรกนา ขวัญ" สันนิษฐานว่ามีมาก่อนกรุงสุโขทัย ส่วนในสมัยกรุงศรีอยุธยา ถือเป็นพิธีสำคัญ เพราะมีตราไว้ในกฎมณเฑียรบาล ให้ถือเป็นพระ ราชพิธีที่ต้องปฏิบัติเป็นประจำในเดือน 6 ต่อมาในสมัยกรุงรัตน โกสินทร์ พระราชพิธีพืชมงคลซึ่งเป็นพิธีสงฆ์ จะทำที่ท้องสนาม หลวงและพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ ซึ่งเป็นพิธี พราหมณ์จะทำที่ทุ่งส้มป่อยนอกพระนคร แต่พิธีทั้งสองนี้ทำในวัน และเวลาเดียวกัน พระราชพิธีนี้ได้ถูกระงับไปครั้งหนึ่งระหว่าง พ.ศ. 2479-2502 เพราะเป็นระยะเวลาหลังการเปลี่ยนแปลงการ ปกครอง แต่พิธีพืชมงคลก็ยังถือปฏิบัติอยู่

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน ได้ทรงพระ กรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ฟื้นฟูขึ้นใหม่ พ.ศ. 2503 และโปรดให้ กระทำทั้งสองพระราชพิธี คือ พระราชพิธีพืชมงคลและพระราช พิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญตามโบราณราชประเพณี และให้เป็น พระราชพิธีต่อเนื่องกัน โดยพระราชพิธีพืชมงคลจะทำก่อน พระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ 1 วัน ในเดือนพฤษภาคม