อนุสาวรีย์พระยาทุกขราษฎร์ พัทลุง

อนุสาวรีย์พระยาทุกขราษฎร์
(ช่วย) ประดิษฐานอยู่ที่สามแยกท่ามิหรำ ในเขตเทศบาลเมืองพัทลุง ตามประวัติกล่าวว่าพระยาทุกขราษฎร์ เดิมเป็นพระ ชื่อพระมหาช่วย จำพรรษาอยู่ที่วัดป่าเลไลยก์ ในรัชกาลที่ ๑ ซึ่งขณะนั้นเกิดสงคราม ๙ ทัพ พระมหาช่วยได้ช่วยพระยาพัทลุงนำชาวบ้านเข้าต่อต้านกองทัพพม่าจนแตกพ่าย ต่อมาจึงลาสิกขาบทแล้วได้รับการโปรดเกล้าฯ ให้เป็นพระยาทุกขราษฎร์ ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยทำราชการเมืองพัทลุง มีตำแหน่ง “ พระยา ” เทียบเท่าเจ้าเมือง

นุสาวรีย์พระยาช่วยทุกขราษฎร์ (ช่วย) ตั้งอยู่ที่ถนน
ราเมศวร์ สามแยกท่ามิหรำ
ภายในเขตเทศบาลเมืองพัทลุง เป็นอนุสรณ์สถานแห่งคุณงามความดี ที่พระยาทุกขราษฎร์ วีระชนเมืองพัทลุง ผู้มีความกล้าหาญเด็ดเดี่ยว ในการรวบรวมไพร่พล ขณะที่ยังอยู่ในสมณเพศ จำพรรษาอยู่วัดป่าลิไลยก์ โดยท่านได้ใช้ความรู้ทางไสยศาสตร์ ประเภทวิชาคาถาอาคม การปลุกเสกลงยันต์ ทำเครื่องรางของขลัง สร้างขวัญกำลังใจให้ชาวบ้าน ยกทัพออกไปตั้งขัดตาทัพทหารพม่าที่คลองท่าเสม็ด อ.ชะอวด จ.นครศรีธรรมราช เมื่อครั้งสงครามเก้าทัพ พ.ศ. 2328 ตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ซึ่งในครั้งนั้นพระเจ้าผดุงกษัตริย์พม่ารวบรวมไพร่พลประมาณ 144,000 คน แบ่งเป็น 9 ทัพ ทัพหนึ่งยกมาตีราชอาณาจักรไทยทางตอนใต้ โดยมอบหมายให้แดงหวุ่นแมงยี เป็นแม่ทัพ ตีได้เมืองกระบุรี ระนอง ชุมพร ไชยา และนครศรีธรรมราช ขณะที่กำลังรวบรวมจัดไพร่พลอยู่ที่เมืองนครศรีธรรมราช เพื่อจะยกพลไปตีเมืองพัทลุง และสงขลาต่อไป จนกระทั่งสมเด็จพระราชวังบวรสุรสิงหนาถ ทรงยกทัพมาช่วยหัวเมืองปักษ์ใต้ ตีกองทัพพม่าแตกหลบหนีไป จึงโปรดเกล้าให้ลาสิกขาบท แล้วให้เป็น พระยาทุกขราษฎร์ ผู้ช่วยราชการเมืองพัทลุง และในปี พ.ศ. 2537 จังหวัดพัทลุงได้ร่วมกับส่วนราชการ องค์กรต่างๆ พ่อค้า ประชาชนทุกสาขาอาชีพ พร้อมใจกันจัดสร้างอนุสาวรีย์พระยาทุกขราษฎร์ (ช่วย) ประดิษฐานไว้ ณ สามแยก ท่ามิหรำ เขตเทศบาลเมืองพัทลุง โดยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงวางศิลาฤกษ์เมื่อวันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2536 เวลา 13.39 น.