เกาะยอ สงขลา

เกาะยอ
"สมเด็จเจ้าเป็นศรี ผ้าทอดีล้ำค่า นานาผลไม้หวาน ถิ่นอาหารทะเล เสน่ห์สะพานติณฯ สถาบันทักษิณลือนาม งดงามเรือนทรงไทย"

เป็นเกาะเล็กๆในทะเลสาบสงขลา จากหาดใหญ่ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 407(หาดใหญ่-สงขลา) แล้วเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 4146 ก็จะถึงสะพานติณสูลานนท์ เกาะยอมีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 9,275 ไร่ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นไหล่เขาและที่ราบตามเชิงเขา เหมาะแก่การเกษตรกรรม บนเกาะยอมีการทำสวนผลไม้แบบสุมรุม หมายถึงผลไม้จะผลัดกันให้ผลผลิตตลอดปี เช่น ส้มโอ มะพร้าว ขนุน ผลไม้ที่มีชื่อของเกาะยอคือ จำปาดะ ลักษณะคล้ายขนุนแต่ลูกเล็กกว่า สามารถนำไปทอดเหมือนกล้วยแขก หรือจะกินสดก็ได้ และผ้าทอเกาะยอ เป็นผ้าพื้นเมืองที่มีชื่อเสียงและได้รับความนิยมจากผู้นิยมสวมใส่ผ้าไทย มีลายที่เป็นเอกลักษณ์ เช่น ลายราชวัตถ์ ดอกพิกุล ดอกพะยอม เนื้อผ้าดูแลรักษาง่าย นอกจากนั้นเกาะยอยังเป็นแหล่งเลี้ยงปลากะพงขาวในกระชังในทะเลสาบสงขลาอีกด้วย

สายนทีแห่งอารยธรรมของชาวสงขลา และชาวไทยภาคใต้นับร้อยปี พื้นที่เกาะยอส่วนใหญ่เป็น เนินเขาและภูเขาสูงประมาณ 10 – 151 เมตร โดยมีเขากุฏิเป็นภูเขาสูงสุดประมาณ 151 เมตร มีลักษณะเป็นภูเขาหินและเนินเขาดินลูกรัง ตั้งเรียงรายในแนวเหนือ – ใต้ ตอนทิศเหนือสุดของเกาะเป็นเขาบ่อ หรือเขาแคะหรือเขาแค่ก็เรียก และมีภูเขาหรือเนินเขาเล็กติดกับโรงเรียนวัดเขาบ่อ เรียกว่า “หัวเขาแดง” จากเขาบ่อเชื่อมต่อไปทางทิศใต้ เรียกว่า “เขากุฏิ” เป็นภูเขายาวใหญ่ไปทางทิศใต้ เชื่อมต่อกับเขาสวนใหม่ เขากลางหรือเขาในบ้าน เขาสวนเตยและทางทิศใต้สุดเป็นเขาหัวหรัง เขาเกาะแกง นอกจากนี้ ยังมีภูเขาและเนินเขาเล็ก ๆ อีกจำนวนหนึ่ง เช่น เขาบ่อนก เขาบ่อหินเขาเพหารหรือเขาวิหาร ภายในวัดท้ายยอ เป็นต้น ภูเขาและเนินเขาเหล่านี้ปกคลุมด้วยป่าไม้ของชาวบ้าน และบางส่วนเป็นที่ปลูกสร้างบ้านเรือน

เกาะยอเป็นเกาะเล็กๆในทะเลสาบสงขลา โดยห่างจาก อ.เมืองสงขลา 10 กม. และห่างจาก อ.หาดใหญ่ 20 กม. การเดินทางเข้ามายังเกาะยอสามารถทำได้โดยข้ามสะพานติณสูลานนท์ เสน่ห์ของเกาะยอคือความสวยงามของพรรณไม้ ผ้าทอเกาะยอ รวมทั้งมีวัดเก่าแก่ 2 แห่งคือ วัดเขาบ่อ และวัดท้ายยอ

พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นไหล่เขาและที่ราบตามเชิงเขา เหมาะแก่การเกษตรกรรม ผลไม้ที่มีชื่อของเกาะ ยอคือ จำปาดะ และสินค้าอันมีชื่อเสียงของชาวเกาะยอคือผ้าทอพื้นเมืองเกาะยอ ตำบลเกาะยอเป็นตำบลหนึ่งที่มีชื่อเสียงทางด้านการท่องเที่ยว ซึ่งที่บ้านนอก หมู่ที่ 3 ต.เกาะยอ จ.สงขลา นั้นได้รับรางวัลหมู่บ้านท่องเที่ยว OTOP Village Champion (OVC) ปี 2549 เกาะยอ สวรรค์ของนักเดินทางที่หลายต่อหลายคนอยากมาสัมผัส ชมทัศนียภาพและบรรยากาศ รวมทั้งวิถีชีวิตของชาวตำบลเกาะยอ อีกทั้งชมบรรยากาศของสะพานติณสูลานนท์ที่ทอดยาวเป็นอันดับหนึ่งของประเทศไทย และชมความสวยงามของพระอาทิตย์ขึ้นและตก รวมทั้งได้ชมบรรยากาศแบบลากูนเมืองไทย

เกาะยอมีของดีอยู่ 3 ภูมิ ซึ่งภูมิแปลว่าแผ่นดิน แปลว่าสิ่งที่มีค่า ภูมิที่ 1 นั้นเกาะยอมีภูมิทัศน์ที่สวยงามเป็นเกาะที่มีทั้งภูเขา ที่ราบ แหลม อ่าว ซึ่งเป็นลักษณะที่โดดเด่นกว่าตำบลอื่นๆ และมีสะพานติณสูลานนท์ เชื่อมระหว่างเกาะยอกับตำบลใกล้เคียง พาดผ่านทะเลสาบสงขลาเชื่อมระหว่างแผ่นดินทั้งสองฝั่ง ก่อให้เกิดมีทิวทัศน์ที่สวยงาม ภูมิที่ 2 คือมีทรัพยากรที่มีคุณค่า ถึงแม้ว่าจะเป็นเกาะแต่ก็มีน้ำจืดสนิท มีแผ่นดินที่เรียกว่าดินดำน้ำชุ่ม ทำให้มีผลไม้หวาน ถือว่าเป็นทรัพยากรที่มีคุณค่า และมีกุ้ง ปลา อาหารที่สมบูรณ์มากๆ มีการเลี้ยงปลากะพงในกระชัง สร้างรายได้ให้กับเกาะยอเป็นอย่างมาก ส่วนภูมิที่ 3 เรียกว่าภูมิปัญญาชาวบ้าน นั่นคือมีการทอผ้าเกาะยอที่มีชื่อเสียงมายาวนาน เป็นภูมิเป็นทรัพย์ที่บรรพบุรุษได้สร้างสมมา ให้กับชาวเกาะยอได้นำเอาภูมิปัญญาเหล่านี้มาประกอบอาชีพแบบพออยู่พอกิน ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง

เกาะเล็กๆ ซึ่งรายล้อมด้วยผืนทะเลสาบสงขลานี้ มีการตั้งถิ่นฐานอยู่อาศัยตั้งแต่สมัยอยุธยา ด้วยความสมบูรณ์ของผืนดินและผืนน้ำ ทำให้คนเกาะยอมีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย มีประเพณีและเอกลักษณ์ประจำตัวไม่เหมือนที่ใด ดินและน้ำนั้นมอบหลายสิ่งอันมีค่าให้คนเกาะยอ เพียงแต่ลงแรงนิดหน่อย ทำสวนผลไม้ ทำประมงพื้นบ้าน ชีวิตที่นี่ก็อยู่ได้อย่างสะดวกสบาย

นอกจากอาชีพดั้งเดิมเหล่านี้แล้ว คนเกาะยอยังได้ชื่อในเรื่องการทำกระเบื้องดินเผา ซึ่งมีชื่อเสียงในด้านสวยงามและคงทน ยืนยันได้จากกระเบื้องมุงหลังคาโบสถ์ ศาลา และกุฏิตามวัดเก่าแก่นับร้อยๆ ปีบนเกาะยอ อย่างที่วัดท้ายยอและวัดเขากุฎี

นอกจากนี้ยังมีสถานที่ น่าสนใจบนเกาะยอคือ สถาบันทักษิณคดีศึกษาและวัดเขาบ่องานทอผ้าและทำอ่างดินเผาก็ได้รับการยอมรับไม่น้อยหน้าเช่นกัน ดังคำขวัญที่ว่า “สมเด็จเจ้าเป็นศรี ผ้าทอดีล้ำค่า นานาผลไม้หวาน ถิ่นอาหารทะเล เสน่ห์สะพานติณฯ สถาบันทักษิณลือนาม”

สนใจสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ท่องเที่ยวเกษตรเกาะยอ โทร. 081 8962335 อบต.เกาะยอ โทร 0 7431 3093

ข้อมูลเพื่อการเดินทางไปยังเกาะยอ เกาะยอ อ.เมือง จ.สงขลา เป็นเกาะที่อยู่ในทะเลสาบสงขลา ห่างจากตัวเมืองประมาณ 20 กม. เดินทางโดยข้ามสะพานติณสูลานนท์ สามารถเดินทางไปได้ตามเส้นทางหลวงหมายเลข 407 และเลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวง 4083 ทางที่มุ่งหน้าตรงไปยังอำเภอสิงหนคร ก่อนจะข้ามสะพานติณสูลานนท์สู่ตัวเกาะยอ

กิจกรรมที่น่าสนใจในเกาะยอ
เที่ยวชมวัดวาอารามเก่าแก่ในเกาะยอ
เที่ยวชมวิถีชีวิตชาวสวน ชาวประมง
ชมทัศนียภาพอาทิตย์ขึ้น-ตกที่เกาะยอ
ชมทัศนียภาพสะพานติณฯ ที่ยาวที่สุด
ซื้อสินค้า ของฝากจากเกาะยอ

สิ่งน่าสนใจอื่นๆในเกาะยอ
วัดท้ายยอ สร้างเมื่อ พ.ศ. 2311 ในสมัยกรุงธนบุรีเป็นราชธานี ตั้งอยู่ทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเกาะยอ มีโบราณสถานที่สำคัญ มีจุดเด่นที่เป็นเอกลักษณ์ คือ เสาเรือนกุฏิจะไม่ฝังลงในดิน แต่จะตั้งอยู่บนตีนเสาและมีฐานรองรับเสา อันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของบ้านชาวไทยในภาคใต้เท่านั้น

สำนักสงฆ์เขากุฏิ ตั้งอยู่บนยอดเขากุฏิ ซึ่งเป็นจุดที่สูงที่สุดของเกาะยอ สามารถชมทิวทัศน์ของสงขลา ที่ว่าเมืองใหญ่ 2 ทะเล คือทะเลใน หมายถึง ทะเลสาบ และทะเลนอก หมายถึง ทะเลอ่าวไทยอันสวยงาม

วัดเขาบ่อ วัดเขาบ่อนี้เป็นวัดที่มีความเชื่อในเรื่องของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งมีตำนานเกี่ยวกับช้างขุด โดยเล่ากันว่าเมื่อผู้ใดมาขอมักจะได้สิ่งนั้นตามที่ขอ จึงทำให้เป็นที่รู้จักของผู้คนโดยทั่วไป

วัดโคกเปี้ยว ตั้งอยู่ติดทะเลสาบฝั่งทิศใต้ของเกาะยอ ภายในวัดมีสถาปัตยกรรมโบสถ์เก่าแก่และต้นละมุดอายุกว่า 100 ปี เด่นตระหง่านอยู่หน้ากุฏิเดิมของท่านเจ้าอาวาสวัดโคกเปี้ยวในปัจจุบัน

วัดแหลมพ้อ เป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธรูปปางไสยาสน์องค์ใหญ่ตระการตา มีโบสถ์ที่มีความสวยงาม ในอดีตเป็นวัดที่สำคัญของตำบลเกาะยอ

สวนสมรม สวนแห่งวิถีชีวิตที่เรียบง่ายของชาวเกาะยอ ภายในสวนที่แสนอุดมสมบูรณ์ ปลูกผลไม้นานาโดยไม่ใช้สารเคมีในการเกษตร และพาชม “โคร๊ะ” อุปกรณ์กันแมลงศัตรูพืชของจำปาดะขนุน ภูมิปัญญาท้องถิ่นและ “ตรอม” อุปกรณ์เก็บลูกสวาหรือละมุดเกาะยอ รวมไปถึงผลไม้ตามฤดูกาล เช่น ทุเรียน เงาะ ลองกอง จำปาดะขนุน ส้มโอ กระท้อน ให้ได้ลองลิ้มชิมรสจากใต้ต้นกันเลยทีเดียว

ฟาร์มเลี้ยงปลากะพงขาวในกระชัง ชมกระชังปลาสามน้ำ เลี้ยงด้วยความเค็ม 3 ช่วง ของทะเลสาบสงขลา ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ซึ่งชาวเกาะยอเลี้ยงกันมาเป็นระยะเวลาช้านาน ขึ้นชื่อเรื่องความสด เนื้อนิ่ม อร่อยที่สุดในประเทศไทย ปลากะพงของชาวเกาะยอจึงไม่เคยพลาดที่จะได้ขึ้นโต๊ะอาหารทะเลแทบทุกร้าน

ล่องเรือประมงขนาดเล็กรอบเกาะยอ พาชมบรรยากาศสบายๆสัมผัสแมกไม้และสายน้ำรอบเกาะยอ พาชมการดักไซนั่งและไซนอนเพื่อให้ได้สัตว์น้ำประเภท กุ้ง ปลา ในทะเลสาบสงขลามาใช้เป็นอาหารในครอบครัวและจำหน่าย ซึ่งชาวบ้านจะนำไปดักไซในทะเล เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่สามารถหาดูได้ทุกหมู่บ้านบริเวณรอบเกาะยอ

รถนำเที่ยวรอบเกาะยอ สัมผัสกับบรรยากาศธรรมชาติโดยรอบของตำบลเกาะยอ โดยการนั่งรถบริการนำเที่ยวรอบเกาะยอในสถานที่สำคัญต่างๆตามเส้นทาง ซึมซับวิถีชีวิตดั้งเดิมของตัวตนชาวเกาะยอและภูมิปัญญาของชาวท้องถิ่นเกาะยอได้อย่างอิสระและใกล้ชิดธรรมชาติมากที่สุด