เขื่อนอุบลรัตน์ ขอนแก่น

เขื่อนอุบลรัตน์ เรียกอีกชื่อว่า “เขื่อนพองหนีบ”
เนื่องจากสร้างข้ามแม่น้ำพองโดยปิดกั้นลำน้ำพองตรงบริเวณช่องเขาที่เป็นแนวต่อระหว่างเทือกเขาภูเก้าและภูพานคำ การก่อสร้างเริ่มเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๗ แล้วเสร็จปี พ.ศ. ๒๕๐๙ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถ พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าอุบลรัตน์ราชกัญญาฯ ได้เสด็จไปทรงทำพิธีเปิดเขื่อนเมื่อวันที่ ๑๔ มีนาคม ๒๕๐๙ มีประโยชน์ในด้านต่าง ๆ ทั้งการผลิตกระแสไฟฟ้า การเกษตร การประมง การป้องกันอุทกภัย การคมนาคม ตลอดไปจนถึงเป็นที่สำหรับพักผ่อนหย่อนใจ ภายในบริเวณมีร้านอาหาร บ้านพักบริการ และกิจกรรมต่าง ๆ บริการ เช่น การนั่งเรือชมวิวทัศนียภาพเหนือเขื่อน เดินชมสวนไม้ในวรรณคดี และสวนประติมากรรมไดโนเสาร์ รวมทั้งยังมีสนามกอล์ฟบริการอีกด้วย สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมที่ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ที่ทำการเขื่อนอุบลรัตน์ โทร. ๐ ๔๓๔๔ ๖๒๓๑ กรุงเทพฯ โทร. ๐ ๒๔๓๖ ๖๐๔๖-๘

เขื่อนอุบลรัตน์ เปรียบประดุจประทีปดวงแรกที่จุดความสว่างไสวให้กับพื้นแผ่นดินที่ราบสูง แห่งนี้ ให้ก้าวไปสู่ทิศทางของการพัฒนา ที่เจริญทัดเทียม กับภาคอื่นๆ ของประเทศ และนอกเหนือจาก ประโยชน์ นานัปการแล้ว ความสวยงาม ของเขื่อนอุบลรัตน์ และทะเลสาบกว้างใหญ่ ที่โอบล้อมด้วยขุนเขาเป็นเสน่ห์ดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศให้แวะเวียนมาเยี่ยมชมอย่างไม่ขาดสาย การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ขอต้อนรับทุกท่านด้วยความยินดียิ่ง

สิ่งอำนวยความสะดวก :เมื่อเดินทางถึงเขื่อนอุบลรัตน์ท่านสามารถจะติดต่อสอบถามรายละเอียด เกี่ยวกับการเยี่ยมชมเขื่อนและ
สถานที่ต่างๆ ได้ที่เจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ ณ อาคารที่ทำการ เขื่อนอุบลรัตน์ โทร. (043) 224131 ต่อ 266 หากประสงค์จะพักแรม
ติดต่อได้ที่ หน่วยที่ทำการบ้านรับรอง เขื่อนอุบลรัตน์ โทร.(043) 224131 ต่อ 267 หรือติดต่อสำรองที่พัก ล่วงหน้าได้ที่ การไฟฟ้า
ฝ่ายผลิต แห่งประเทศไทย โทร. 436 - 3179

ลักษณะเขื่อน :
เขื่อนอุบลรัตน์ หรือ ชาวเมืองเรียกกันว่า "เขื่อนพองหนีบ" สร้างปิดกั้นแม่น้ำพอง ที่อำเภออุบลรัตน์จังหวัดขอนแก่นเป็นเขื่อนไฟฟ้า
พลังน้ำแห่งแรก ที่การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ได้สร้างขึ้นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และเป็นแห่งที่ สองของ
ประเทศไทย ที่ก่อสร้างเสร็จหลังเขื่อนภูมิพล

ตัวเขื่อน
เป็นเขื่อนหินถมแกนกลางเป็นดินเหนียว มีความยาว 800 เมตร สูงจากพื้นท้องน้ำ 32 เมตร ระดับสันเขื่อนอยู่ที่ 185 เมตร (ระดับน้ำ
ทะเลปานกลาง -รทก.) สันเขื่อนกว้าง 6 เมตร ฐานเขื่อนกว้าง 120 เมตร และที่ระดับเก็บกักปกติสูงสุด 182 เมตร(รทก.) อ่างเก็บ
น้ำมีความจุทั้งหมด 2,559 ล้านลูกบาศก์เมตรมีน้ำไหลเข้าอ่างเฉลี่ยปีละประมาณ 1,750 ล้านลูกบาศก์เมตร ทางปีกขวาของตัวเขื่อน
เป็นอาคารระบายน้ำล้น มีช่องระบายน้ำ 4 ช่อง เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก สามารถระบายน้ำสูงสุดได้ วินาทีละ 2,500 ลูกบาศก์
เมตร

สำหรับอาคารโรงไฟฟ้า ตั้งอยู่ทางปีกซ้าย ของตัวเขื่อน ติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้าขนาดกำลังผลิต 8,400 กิโลวัตต์ จำนวน 3 เครื่อง
รวมกำลังผลิตทั้งสิ้น 25,200 กิโลวัตต์

เขื่อนอุบลรัตน์ เริ่มงานก่อสร้างเมื่อปี ๒๕๐๗ และสร้างแล้วเสร็จเมื่อปี 2509 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนิน พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าอุบลรัตน์ราชกัญญาฯ ไปทรงประกอบพิธีเปิดเขื่อนอุบลรัตน์ เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2509

ต่อมาการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย ได้ทำการปรับปรุงเขื่อนอุบลรัตน์ โดยเสริมสันเขื่อนให้สูงขึ้นไปอีก 3.10 เมตรจากระดับ
เดิม 185 เมตร (รทก.) เป็นที่ระดับ 188.10 เมตร (รทก.) ความกว้างสันเขื่อนเท่าเดิม ส่วนฐานเขื่อนด้านท้าย ขยายออกจากเดิม
ซึ่งกว้าง 120 เมตร เป็น 125 เมตร ได้เริ่มดำเนินการตั้งแต่ปลายปี 2527 และปรับปรุงเสร็จเรียบร้อยเมื่อต้นปี 2530

ประโยชน์หลังจากการปรับปรุง เขื่อนอุบลรัตน์ จะทำให้เขื่อนมีประสิทธิภาพในการบรรเทาอุทกภัยสูงขึ้นและยังเสริมความปลอดภัยให้แก่ตัวเขื่อน ซึ่งจากการยกระดับ ของสันเขื่อน จะไม่มีผล ต่อระดับเก็บกักน้ำ ใช้เพื่อการชลประทาน และผลิตกระแสไฟฟ้าในระดับปกติ ทั้งยังไม่มีผลกระทบต่อประชาชนที่อยู่อาศัย บริเวณรอบอ่างเก็บน้ำอีกด้วย
ประโยชน์ :เขื่อนอุบลรัตน์ เป็นเขื่อนอเนกประสงค์ ที่เอื้ออำนวยประโยชน์ ต่อประชาชน ในด้านต่างๆ ดังนี้

ด้านผลิตไฟฟ้าสามารถผลิตไฟฟ้าได้ปีละ 65 ล้านกิโลวัตต์ชั่วโมง

ด้านชลประทาน และการเกษตร น้ำที่ปล่อยผ่านการผลิตไฟฟ้าแล้ว จะส่งเข้าสู่ระบบ ชลประทาน ให้ประโยชน์ แก่พื้นที่เกษตรกรรม ที่จังหวัดขอนแก่น และจังหวัดมหาสารคาม จำนวน 300,000 ไร่ ซึ่งสามารถจะเพาะปลูกได้ถึงปี
ละ 2 ครั้ง อีกทั้งยัง ปลูกพืชในฤดูแล้งได้ด้วย

ด้านการประมงอ่างเก็บน้ำเขื่อนอุบลรัตน์ ปัจจุบันเป็นแหล่งประมงขนาดใหญ่ ที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศ ทำรายได้ให้
แก่ประชาชนในภูมิภาค นี้ในปีหนึ่งๆ เป็นจำนวนมาก ซึ่งช่วยยกระดับมาตรฐานการครองชีพ ของประชาชน ให้สูงขึ้น

ด้านการบรรเทาอุทกภัยตามปกติก่อนการสร้างเขื่อนน้ำ มักจะท่วมอย่างกะทันหันในฤดูฝน บริเวณแนวฝั่งลำน้ำพอง จน
ถึงแม่น้ำชี ทำความเสียหายให้แก่เรือกสวนไร่นา ของประชาชนมาก แต่ภายหลังก่อสร้างเขื่อนอุบลรัตน์แล้ว ได้ช่วยบรรเทา
ภาวะน้ำท่วม ให้ลดน้อยลง

ด้านคมนาคม เขื่อนอุบลรัตน์ ยังเป็นเส้นทางคมนาคมทางน้ำที่สำคัญ ซึ่งประชาชนใช้เป็นเส้นทางสัญจรไปมาหาสู่กัน อย่างสะดวกและช่วยย่นระยะทาง ทั้งยังเป็นสถานที่ท่องเที่ยว และพักผ่อนหย่อนใจของประชาชน ทั่วไป

การเดินทาง ห่างจากตัวเมืองขอนแก่น ๕๐ กิโลเมตร ใช้ทางหลวงหมายเลข ๒ (ขอนแก่น-อุดรธานี) ถึงหลักกิโลเมตรที่ ๔๗๐-๔๗๑ จะมีทางแยกซ้ายมือเข้าสู่เขื่อนอุบลรัตน์อีก ๒๔ กิโลเมตร

• ก่อนหน้า
• ต่อไป