วัดธรรมาราม พระนครศรีอยุธยา

วัดธรรมาราม
วัดธรรมาราม เป็นวัดโบราณสร้างแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี อยู่ที่ตำบลบ้านป้อม อำเภอพระนครศรีอยุธยา จะสร้างมาแต่รัชสมัยใด ใครเป็นผู้สร้างไม่ปรากฎหลักฐาน สร้างมาไม่น้อยกว่า 414 ปี ที่ตั้งของวัดปัจจุบัน ในอดีตสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี เมื่อพม่ายกทัพมาล้อมกรุงศรีอยุธยาคราใด พม่าจะมาตั้งค่ายที่วัดนี้ทุกครั้งเพื่อควบคุมเส้นทางคมนาคมทางน้ำ เพราะเหนือวัดนี้ไปเพียงเล็กน้อยคือที่หัวแหลมเป็นปากน้ำลพบุรีไหลมาบรรจบกับแม่น้ำเจ้าพระยา อันเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญแห่งหนึ่ง และป้องกันการเคลื่อนย้ายกำลังของไทยมาจากภายนอกเสริมกำลังในเมืองหลวงได้เป็นอย่างดีเพราะด้านหลังวัดธรรมารามเป็นทุ่งกว้างมีชื่อว่าทุ่งประเชต อันเป็นหนึ่งในสามของทุ่งที่มีการสัปประยุทธกันอย่างโชกโชนระหว่างไทยกับพม่า ทุ่งทั้งสามมีนามดังนี้

คือ ทุ่งพุดเลา ทุ่งชายเคือง และทุ่งประเชต มีเส้นทางไปสุพรรบุรีและวิเศษชัยชาญ เนื่องจากวัดตั้งอยู่ทางด้านตะวันตกตรงข้ามกับพระราชวังหลวง จึงเป็นหนึ่งในสี่ของท่าข้ามในสมัยนั้น ซึ่งมีท่าข้ามวัดธรรมาราม ท่าข้ามวัดกษัตราธิราช ท่าข้ามวัดราชพีร์ และท่าข้ามวัดไชยวัฒนาราม ก่อนเสียกรุงครั้งแรกบุเรงนองแม่ทัพพม่าได้กรีธาทัพมาล้อมกรุงศรีอยุธยาในแผ่นดิน พระมหินทราธิราช พ.ศ.2112 และมีค่ายที่หนึ่งของพม่าตั้งที่วัดธรรมาราม พม่าทำอุบายปล่อยเจ้าพระยาจักรีอดีตแม่ทัพไทยซึ่งพม่าล้อมจับได้ที่ทุ่งลุ่มพลี โดยเกลี้ยกล่อมเจ้าพระยาจักรีให้เข้าด้วยกับฝ่ายตนด้วยการเอาลาภเข้าล่อ จนเจ้าพระยาจักรีเห็นผิดเป็นชอบยอมเป็นเครื่องมือของพม่าเมื่อปล่อยเจ้าพระยาจักรีข้ามไปเข้าเมืองโดยใช้ท่าข้ามวัดธรรมาราม แล้วพม่าก็ทำอุบายขึ้นมาอีกจับทหาร 30 คน หาว่าเป็นผู้คุมแล้วปล่อยให้เชลยหนีไปได้จึงฆ่าเสียแล้วเสียบศีรษะประจานไว้ที่หน้าค่ายวัดธรรมารามแห่งนี้ อนึ่งวัดนี้หลังจากกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่าใน พ.ศ.2310

อันเป็นการเสียกรุงครั้งสุดท้าย พม่าได้เผาทำลายเสียสิ้นกลายเป็นวัดร้าง จนถึงรัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และพระโอรสทรงศรัทธาเสด็จมาบูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่ทั่วทั้งพระอาราม เมื่อการปฏิสังขรณ์เสร็จบริบูรณ์แล้วได้นามให้ใหม่ว่า "วัดราชธรรมาวาศวรวิหาร" มีฐานะเป็นพระอารามหลวงวัดหนึ่งและต่อมาเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า" วัดธรรมาวาศ"จนถึงรัชกาลที่ 4 ในสมัยกรุงศรีอยุธยา และสมัยรัตนโกสินทร์ มีพระราชาคณะเป็นเจ้าอาวาสปกครองวัดนี้ ที่สำคัญ คือ ในสมัยกรุงศรีศรีอยุธยาในแผ่นดินสมเด็จพระบรมโกศ (พ.ศ.2276- พ.ศ.2301) มีพระราชาคณะผู้ใหญ่ดำรง ตำแหน่ง คือ

พระอุบาลีมหาเถระ (มรณภาพ ณ ประเทศศรีลังกา)
พระอริยมุนีมหาเถระ (มรณภาพ ณ วัดธรรมาราม) 

จากประวัติอันยาวนานของวัดธรรมาราม ประกอบกับความสำคัญที่เคยรุ่งโรจน์มาแล้วในอดีต จึงมีผู้สนใจใคร่จะอนุรักษ์วัดนี้ให้คงอยู่คู่กับชาติไทยต่อไป เพื่ออนุชนคนรุ่นหลัง จะได้มีโอกาสศึกษาหาความรู้ยังเป็นอนุสรณ์สถานแด่พระอุบาลีมหาเถระและพระอริยมุนีมหาเถระผู้เพียรพยามหยั่งรากพระพุทธศาสนาให้ลึกลงในศรีลังกาประเทศอีกครั้งหนึ่ง ทุกวันนี้ชาวลังกาที่นับถือพุทธศาสนา เมื่อมีโอกาสมาประเทศไทยจะต้องหาเวลามาเยี่ยมวัดนี้เสมอ

• ก่อนหน้า
• ต่อไป