พระธาตุศรีสุราษฎร์ในพระบรมราชูปถัมภ์ สุราษฎร์ธานี
พระธาตุศรีสุราษฎร์ในพระบรมราชูปถัมภ์
นับเป็นปูชนียสถานองค์แรกของชาวเมืองบ้านดอน หรือชาวอำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี ริเริ่มดำเนินการสร้างโดยภาคประชาชนชาวบ้านดอน ต่อมาจึงได้รับการสนับสนุนจากทุกภาคส่วนจนสำเร็จในปี พ.ศ.2500 เป็นพระธาตุทรงสูงเรียวคล้ายลำเทียน ส่วนยอดบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ 2 องค์ และพระธาตุของพระพุทธสาวกอีก 16 องค์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระบรมราชินีนาถ ได้เสด็จมาสักการะพระธาตุ และทรงปลูกต้นพะยอม ไว้ที่หน้าองค์พระธาตุ เมื่อ วันที่ 27 มีนาคม 2502 และทรงรับพระธาตุศรีสุราษฎร์ไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์ พระธาตุศรีสุราษฎร์จึงได้ชื่อว่า พระธาตุศรีสุราษฎร์ในพระบรมราชูปถัมภ์
ในปี พ.ศ.2519 พบว่าองค์พระธาตุมีรอยชำรุดแตกร้าวที่ฐาน ต้องทำการบูรณะใหญ่โดยการสร้างใหม่ทั้งหมด โดยมีอาจารย์จิตร (ประกิต) บัวบุษย์ เป็นผู้ออกแบบ เป็นองค์พระเจดีย์รูปทรงเทียนพรรษาทรงเหลี่ยม ฐานล่างสุดเป็นลานวงกลมรอบองค์พระธาตุ จากฐานล่างสุดมีบันไดขึ้นสู่ฐานบนชั้นสูง มีสี่ทิศ มีที่สำหรับปลูกต้นไม้ประดับระหว่างช่องบันได โดยรอบด้วยซุ้ม 8 ทิศ สูงขึ้นไปมีบัวตอนยอดซุ้ม ต่อจากบัวก็ทำเป็นรูปทรงเทียนแปดเหลี่ยมลดรูปเล็กลง และมีบัวขั้นกลางหนึ่งชั้น และได้สร้างลดรูปจากบัวขึ้นไปอีกเป็นรูปสิบหกเหลี่ยมจนถึงยอด ซึ่งประกอบด้วยบัว ต่อจากบัวมียอดทำเป็นรูปด้วยเปลวไฟ มีฉัตรบัวยอด ฉัตรทำเป็นรูปตรีศูล มีความสูง 30.40 เมตร เริ่มเอาฤกษ์วันที่ 7 พฤษภาคม 2519 เป็นวันต้นรื้อถอนพระเจดีย์องค์เก่า และแล้วเสร็จเรียบร้อยในปี 2522 เป็นองค์เจดีย์ที่สวยสง่า สถิต ณ.ยอดเขาท่าเพชรอีกครั้งหนึ่ง
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ มาทรงประกอบพิธีบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และพระธาตุสาวก นอกจากนี้ยังทรงปลูกต้นเคี่ยมต้นไม้ประจำจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นที่ระลึก ในวันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2527 เวลา 14.00 น.ถือเป็นสถานที่แห่งประวัติศาสตร์ ความเป็นสิริมงคล และทรงคุณค่ายิ่งสำหรับชาวสุราษฎร์ธานี
